پرورش كبك
پرورش كبك
معرفي:
كبك پرنده اي است با نام علمي Alectoris chukar و نام انگليسي Alectoris partridge كه از تلاقي چندين زيرگونه بوجود آمده و از آسياي ميانه و اروپاي شمالي به ايالات متحده مهاجرت كرده است. اين پرنده، زيبا و رنگارنگ است و نر و ماده آن به لحاظ ظاهر هيچ تفاوتي با هم ندارند اما جنس نر با وزن حدود 800ـ510 گرم كمي بزرگتر از ماده آن با وزن حدود 650ـ450 گرم مي باشد. البته راه هاي ديگري همچون اندازه و شكل سر، سيخك در پا و… براي تشخيص نر وماده اين پرنده از يكديگر نيز وجود دارد.
اهداف پرورش:
1. توليد گوشت، كود، پر و… (در ادامه همين شماره درباره گوشت كبك بيشتر توضيح خواهيم داد) 2. تاسيس كارگاه هاي تاكسيدرمي 3. تاسيس شكارگاه هاي مصنوعي 4. ايجاد اشتغال و…
راه اندازي واحدهاي صنعتي و نحوه پرورش:
روش هاي راه اندازي يك واحد پرورش كبك:
1. خريد تخم بارور (با وزن 25ـ16 گرم و اندازه 42×31 ميلي متر و دوره جوجه كشي 25ـ23 روز مي باشد)
2. خريد جوجه يكروزه
3. خريد نيمچه
4. خريد گله مولد
پرورش:
جوجه هاي تازه از تخم خارج شده (يكروزه) اين پرنده تقريبا 13 تا 14 گرم وزن دارند كه به منظور توليد يك گله گوشتي يا مولد، پرورش مي يابند. چنانچه هدف، پرورش كبك گوشتي باشد معمولا پرنده را تا 20 هفتگي نگهداشته تا به وزن مورد نظر برسد و سپس به بازار عرضه مي شود اما چنانچه هدف، پرورش گله تخمگذار باشد، بايستي پس از اين 20 هفته، گله را به مدت حداقل 8 هفته وارد دوره تاريكي (خاموشي يا استراحت) كرد و بعد از آن مي توان با تغذيه جيره هاي مخصوص دوره توليد، تخمگذاري را شروع نمود.
تغذيه:
عادت غذايي كبك در طبيعت عمدتاً دانه ها، برگ ها، ميوه ها و گاها حشرات و ملخ مي باشد اما در سيستم صنعتي از خوراك هاي كنسانتره اي فرموله شده شامل ذرت، كنجاله سويا و… استفاده مي شود كه بايستي برحسب نوع گوشتي يا مولد اين پرنده، احتياجات غذايي آنها تامين شود.
كبك حيواني است كه نسبت به ساير طيور در مقابله با انواع بيماري هاي ميكروبي و ويروسي بسيار مقاوم مي باشد. و علي رغم پرورش ساير طيور كه لازم است از داروهاي متعددي استفاده شود، پرورش كبك به نسبت، بسيار ارگانيك تر صورت مي گيرد.
ميزان مصرف خوراك يك كبك مولد در حين توليد حدود 30 گرم در روز است و به ازاي هر 7 كيلوگرم خوراكي كه مصرف مي كند، 1 كيلوگرم گوشت توليد مي كند؛ بنابراين اگر يك كبك گوشتي در زمان عرضه به بازار 5/0 كيلوگرم وزن داشته باشد حدودا 5/3 كيلوگرم خوراك مصرف كرده است.
سيستم هاي نگهداري:
1. قفس
2. بستر
كه هركدام از روش هاي نگهداري، مزايا و معايب خاص خود را دارد.
نسبت جفت گيري:
اين پرنده ها در طبيعت تك همسر هستند يعني به طور معمول هر كبك نر با يك ماده جفت گيري مي كند اما در سيستم صنعتي، هر كبك نر مي تواند با 3 تا 4 ماده آميزش كند كه ميزان تخمگذاري و درصد جوجه آوري و ساير خصوصيات درحد مطلوبي است.
تخمگذاري:
در شروع تخمگذاري فاكتورهاي بسياري تاثيرگذارند كه از جمله مهمترين آنها مي توان به سن و وزن اشاره كرد چرا كه اگر اين دو، در آغاز دوره تخمگذاري كمتر از حد مطلوب باشند بدون شك ميزان تخمگذاري، درصد باروري تخم ها و بسياري از خصوصيات ديگر تخم را به طور منفي تحت تاثير قرار مي دهد كه سن معمول شروع توليد را 7 ماهگي به بعد بيان مي كنند.
در شرايط طبيعي هر كبك بين 20ـ7 تخم در سال مي گذارد، اما در سيستم صنعتي 2 بار در سال تخمگذاري مي كند كه هر دوره تخمگذاري حدود 4 ماه طول مي كشد و پس از آن 2 ماه دوره تاريكي (استراحت) را مي گذرانند و سپس دوره تخمگذاري بعدي را شروع مي كنند. هر كبك در اولين دوره تخمگذاري حدود 30 تخم مي گذارد. اما نكته حائز اهميت اين است كه ميزان تخمگذاري اين پرنده ها در دومين و سومين سال توليد، به ترتيب بيشتر از سال هاي اول و دوم است اما از سال چهارم به بعد، ميزان تخمگذاري، رفته رفته افت مي كند.
ويژگي هاي منحصر به فرد گوشت كبك:
پروتئين هاي حيواني مانند گوشت دام و طيور به دليل داشتن مقادير بالاي عناصر كلسيم و فسفر، ويتامين هاي B كمپلكس، اسيدهاي آمينه ضروري متيونين و ليزين و تعادل مناسب اسيدهاي آمينه ضروري در مقايسه با منابع پروتئين گياهي مانند سويا، ذرت و... ارزش بيولوژيكي بالاتري دارند. حال گوشت كبك نه تنها مضرات گوشت قرمز دام هاي بزرگ را كه روزانه از سوي متخصصان پزشكي گوشزد مي شود ندارد بلكه توانسته نيازهاي مردم به تنوع گوشت سفيد در بازار را برآورده كند و حتي به لحاظ طعم ومزه هم به بسياري از گوشت هاي سفيد همچون مرغ، بلدرچين و... ارجحيت دارد. چرا كه گوشت اين حيوان داراي طبيعت گرم بوده و زود هضم مي باشد و خواص دارويي و درماني فراواني دارد كه براي مثال مي توان به موارد زير اشاره كرد:
1. تقويت قواي جنسي
2. برطرف نمودن ضعف عمومي بدن و درد مفاصل
3. تقويت حافظه (درمان فراموشي)
4. تقويت سيستم گوارشي
5. پيشگيري از ابتلا به عوارض قلبي و عروقي (به دليل كلسترول بسيار پايين)
برخلاف تصور بسياري افراد، خواص گوشت كبك پرورشي كمتر از نوع وحشي آن نمي باشد زيرا همان طور كه اشاره شد در تغذيه اين پرنده از مواد كاملا طبيعي استفاده مي شود بنابراين گوشت حاصل، طعم و بوي طبيعي خود را حفظ مي كند.
در جدول زير، ارزش غذايي 100 گرم گوشت كبك نشان داده شده است.
جاي جدول
وجود مقدار زيادي از مواد معدني در گوشت اين پرنده نشان دهنده ارزش حياتي آن است. مقدار پتاسيم اين گوشت زياد است و كلسيم، فسفر، منيزيم، آهن و گوگرد موجود در آن نيز مي تواند نياز بدن را تامين كند. كاني هاي موجود در اين گوشت به خوبي جذب بدن مي شود و به همين جهت زمينه مواد مورد نياز بدن را در دسترس سلول قرار مي دهد.
(امام موسي كاظم عليه السلام مي فرمايند: گوشت كبك ساق را محكم مي كند و تب را مي برد)
لازم به توضيح است كه علاوه بر گوشت كبك، مغز سر، جگر خام، زهره، بيضه و… اين پرنده در درمان بيماري هايي هم چون يرقان، صرع، تقويت چشم و حافظه، لاغري و… نيز مفيد است.
سعي كرديم در اين شماره، شما را به طور اجمالي با اهداف و نحوه پرورش صنعتي و فرآورده هاي توليدي اين پرنده خاص در شرايط ايران آشنا كنيم اميد است بتوانيم در شماره هاي بعدي اطلاعات جامع و با جزئيات بيشتري را در زمينه هريك از موارد پرورشي، تغذيه، توليدمثل، اخذ مجوز راه اندازي واحدهاي صنعتي پرورش كبك و… در اختيار شما قرار دهيم.
□
معرفي:
كبك پرنده اي است با نام علمي Alectoris chukar و نام انگليسي Alectoris partridge كه از تلاقي چندين زيرگونه بوجود آمده و از آسياي ميانه و اروپاي شمالي به ايالات متحده مهاجرت كرده است. اين پرنده، زيبا و رنگارنگ است و نر و ماده آن به لحاظ ظاهر هيچ تفاوتي با هم ندارند اما جنس نر با وزن حدود 800ـ510 گرم كمي بزرگتر از ماده آن با وزن حدود 650ـ450 گرم مي باشد. البته راه هاي ديگري همچون اندازه و شكل سر، سيخك در پا و… براي تشخيص نر وماده اين پرنده از يكديگر نيز وجود دارد.
اهداف پرورش:
1. توليد گوشت، كود، پر و… (در ادامه همين شماره درباره گوشت كبك بيشتر توضيح خواهيم داد) 2. تاسيس كارگاه هاي تاكسيدرمي 3. تاسيس شكارگاه هاي مصنوعي 4. ايجاد اشتغال و…
راه اندازي واحدهاي صنعتي و نحوه پرورش:
روش هاي راه اندازي يك واحد پرورش كبك:
1. خريد تخم بارور (با وزن 25ـ16 گرم و اندازه 42×31 ميلي متر و دوره جوجه كشي 25ـ23 روز مي باشد)
2. خريد جوجه يكروزه
3. خريد نيمچه
4. خريد گله مولد
پرورش:
جوجه هاي تازه از تخم خارج شده (يكروزه) اين پرنده تقريبا 13 تا 14 گرم وزن دارند كه به منظور توليد يك گله گوشتي يا مولد، پرورش مي يابند. چنانچه هدف، پرورش كبك گوشتي باشد معمولا پرنده را تا 20 هفتگي نگهداشته تا به وزن مورد نظر برسد و سپس به بازار عرضه مي شود اما چنانچه هدف، پرورش گله تخمگذار باشد، بايستي پس از اين 20 هفته، گله را به مدت حداقل 8 هفته وارد دوره تاريكي (خاموشي يا استراحت) كرد و بعد از آن مي توان با تغذيه جيره هاي مخصوص دوره توليد، تخمگذاري را شروع نمود.
تغذيه:
عادت غذايي كبك در طبيعت عمدتاً دانه ها، برگ ها، ميوه ها و گاها حشرات و ملخ مي باشد اما در سيستم صنعتي از خوراك هاي كنسانتره اي فرموله شده شامل ذرت، كنجاله سويا و… استفاده مي شود كه بايستي برحسب نوع گوشتي يا مولد اين پرنده، احتياجات غذايي آنها تامين شود.
كبك حيواني است كه نسبت به ساير طيور در مقابله با انواع بيماري هاي ميكروبي و ويروسي بسيار مقاوم مي باشد. و علي رغم پرورش ساير طيور كه لازم است از داروهاي متعددي استفاده شود، پرورش كبك به نسبت، بسيار ارگانيك تر صورت مي گيرد.
ميزان مصرف خوراك يك كبك مولد در حين توليد حدود 30 گرم در روز است و به ازاي هر 7 كيلوگرم خوراكي كه مصرف مي كند، 1 كيلوگرم گوشت توليد مي كند؛ بنابراين اگر يك كبك گوشتي در زمان عرضه به بازار 5/0 كيلوگرم وزن داشته باشد حدودا 5/3 كيلوگرم خوراك مصرف كرده است.
سيستم هاي نگهداري:
1. قفس
2. بستر
كه هركدام از روش هاي نگهداري، مزايا و معايب خاص خود را دارد.
نسبت جفت گيري:
اين پرنده ها در طبيعت تك همسر هستند يعني به طور معمول هر كبك نر با يك ماده جفت گيري مي كند اما در سيستم صنعتي، هر كبك نر مي تواند با 3 تا 4 ماده آميزش كند كه ميزان تخمگذاري و درصد جوجه آوري و ساير خصوصيات درحد مطلوبي است.
تخمگذاري:
در شروع تخمگذاري فاكتورهاي بسياري تاثيرگذارند كه از جمله مهمترين آنها مي توان به سن و وزن اشاره كرد چرا كه اگر اين دو، در آغاز دوره تخمگذاري كمتر از حد مطلوب باشند بدون شك ميزان تخمگذاري، درصد باروري تخم ها و بسياري از خصوصيات ديگر تخم را به طور منفي تحت تاثير قرار مي دهد كه سن معمول شروع توليد را 7 ماهگي به بعد بيان مي كنند.
در شرايط طبيعي هر كبك بين 20ـ7 تخم در سال مي گذارد، اما در سيستم صنعتي 2 بار در سال تخمگذاري مي كند كه هر دوره تخمگذاري حدود 4 ماه طول مي كشد و پس از آن 2 ماه دوره تاريكي (استراحت) را مي گذرانند و سپس دوره تخمگذاري بعدي را شروع مي كنند. هر كبك در اولين دوره تخمگذاري حدود 30 تخم مي گذارد. اما نكته حائز اهميت اين است كه ميزان تخمگذاري اين پرنده ها در دومين و سومين سال توليد، به ترتيب بيشتر از سال هاي اول و دوم است اما از سال چهارم به بعد، ميزان تخمگذاري، رفته رفته افت مي كند.
ويژگي هاي منحصر به فرد گوشت كبك:
پروتئين هاي حيواني مانند گوشت دام و طيور به دليل داشتن مقادير بالاي عناصر كلسيم و فسفر، ويتامين هاي B كمپلكس، اسيدهاي آمينه ضروري متيونين و ليزين و تعادل مناسب اسيدهاي آمينه ضروري در مقايسه با منابع پروتئين گياهي مانند سويا، ذرت و... ارزش بيولوژيكي بالاتري دارند. حال گوشت كبك نه تنها مضرات گوشت قرمز دام هاي بزرگ را كه روزانه از سوي متخصصان پزشكي گوشزد مي شود ندارد بلكه توانسته نيازهاي مردم به تنوع گوشت سفيد در بازار را برآورده كند و حتي به لحاظ طعم ومزه هم به بسياري از گوشت هاي سفيد همچون مرغ، بلدرچين و... ارجحيت دارد. چرا كه گوشت اين حيوان داراي طبيعت گرم بوده و زود هضم مي باشد و خواص دارويي و درماني فراواني دارد كه براي مثال مي توان به موارد زير اشاره كرد:
1. تقويت قواي جنسي
2. برطرف نمودن ضعف عمومي بدن و درد مفاصل
3. تقويت حافظه (درمان فراموشي)
4. تقويت سيستم گوارشي
5. پيشگيري از ابتلا به عوارض قلبي و عروقي (به دليل كلسترول بسيار پايين)
برخلاف تصور بسياري افراد، خواص گوشت كبك پرورشي كمتر از نوع وحشي آن نمي باشد زيرا همان طور كه اشاره شد در تغذيه اين پرنده از مواد كاملا طبيعي استفاده مي شود بنابراين گوشت حاصل، طعم و بوي طبيعي خود را حفظ مي كند.
در جدول زير، ارزش غذايي 100 گرم گوشت كبك نشان داده شده است.
جاي جدول
وجود مقدار زيادي از مواد معدني در گوشت اين پرنده نشان دهنده ارزش حياتي آن است. مقدار پتاسيم اين گوشت زياد است و كلسيم، فسفر، منيزيم، آهن و گوگرد موجود در آن نيز مي تواند نياز بدن را تامين كند. كاني هاي موجود در اين گوشت به خوبي جذب بدن مي شود و به همين جهت زمينه مواد مورد نياز بدن را در دسترس سلول قرار مي دهد.
(امام موسي كاظم عليه السلام مي فرمايند: گوشت كبك ساق را محكم مي كند و تب را مي برد)
لازم به توضيح است كه علاوه بر گوشت كبك، مغز سر، جگر خام، زهره، بيضه و… اين پرنده در درمان بيماري هايي هم چون يرقان، صرع، تقويت چشم و حافظه، لاغري و… نيز مفيد است.
سعي كرديم در اين شماره، شما را به طور اجمالي با اهداف و نحوه پرورش صنعتي و فرآورده هاي توليدي اين پرنده خاص در شرايط ايران آشنا كنيم اميد است بتوانيم در شماره هاي بعدي اطلاعات جامع و با جزئيات بيشتري را در زمينه هريك از موارد پرورشي، تغذيه، توليدمثل، اخذ مجوز راه اندازي واحدهاي صنعتي پرورش كبك و… در اختيار شما قرار دهيم.
□
+ نوشته شده در چهارشنبه دوم اسفند ۱۳۹۱ ساعت 19:46 توسط محمد حاجیان
|
